Một số yếu tố ảnh hưởng tới sự thay đổi của lãi suất:
+) Cung cầu tiền tệ trên thị trường.
Khi nhu cầu tiền tệ trên thị trường lớn thì lãi suất tăng và ngược lại. Ví dụ: khi không thực hiện giãn cách xã hội nhu cầu tiền tệ để giao dịch tăng, nhu cầu tiền tệ đầu tư phát triển kinh doanh tăng thì với một lượng cung tiền không đổi thì lãi suất tăng. Ngược lại, khi đại dịch xảy ra lượng cung tiền không đổi nhưng cầu tiền giảm mạnh thì lãi xuất giảm.
+) Chính sách của ngân hàng trung ương
Các chính sách của ngân hàng trung ương có những chính sách tác động trực tiếp tới lãi suất. Ví dụ giới hạn lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại điều này sẽ làm mức lãi suất huy động tiền gửi của ngân hàng không thể vượt quá một giới hạn nào đó so với lãi suất cho vay.
+) Mô hình hoạt động của mỗi NHTM:
Mỗi ngân hàng lại có cơ cấu huy động tiền khác nhau điều này giúp cho ngân hàng chủ động được nguồn tiền. Do đó sẽ tác động trực tiếp tới lãi suất của các ngân hàng khi huy động.
Thực tiễn: Tháng 6/2021 lãi suất huy động của Vietcombank là ngân hàng huy động mức lãi suất tiết kiệm thấp nhất 5,5%/năm với kỳ hạn 12 tháng còn OCB là ngân hàng huy động lãi suất cao nhất lên tới 8,2%/năm kỳ hạn 13 tháng( mức lãi suất này áp dụng cho khoản tiền gửi trên 500 tỷ đồng, kỳ hạn 13 tháng và được dựa theo biểu lãi suất cơ sở của ngân hàng)
Ta thấy lãi suất huy động của các ngân hàng có sự chênh lệch tương đối lớn ví dụ như Vietcombank chỉ là 5,5%/năm trong khi đó OCB lên tới 8,2%/năm ( mặc dù có một số điều kiện cảm tưởng mức lãi suất này chỉ để thu hút khách hàng). Nhưng thực tế số tiền mà Vietcombank huy động được sẽ lớn hơn số tiền mà OCB huy động được rất nhiều bởi vì mạng lưới khách hàng của VIetcombank rất lớn và hệ thống của Vietcombank xuất hiện ở rất nhiều nơi giúp khách hàng dễ dàng hơn trong việc gửi tiền vào Vietcombank. Do lợi thế về mô hình hoạt động do đó Vietcombank có lợi nhuận giữa vốn huy động và vốn cho vay lớn hơn OCB. Khi tăng lãi huy động đồng nghĩa với việc giảm lợi nhuận do lãi cho vay được quy định bởi chính sách của ngân hàng nhà nước. Điều này cho thấy OCB có sự cạnh tranh kém hơn so với Vietcombank